Nawracające zakażenia układu moczowego, stany zapalne napletka i żołędzi oraz zaburzenia w oddawaniu moczu – to jedne z głównych problemów, które powoduje stulejka. Co to za dolegliwość, jak ją rozpoznać oraz leczyć?
Stulejka – co oznacza ten termin?
Stulejka to wrodzone lub nabyte zwężenie ujścia napletka, uniemożliwające lub utrudniające ściągniecie napletka osłaniającego żołądź. U chłopców do około 4. roku życia stulejka uznawana jest za naturalny stan fizjologiczny, u starszych dzieci oraz dorosłych mężczyzn wymaga konsultacji ze specjalistą, a nierzadko także leczenia.
Jak wygląda stulejka u dzieci?
Charakterystycznym objawem stulejki u chłopców jest pojawienie się w części końcowej napletka, podczas próby jego odprowadzenia, białego pierścienia skórnego. Stulejka bywa również rozpoznawana u chłopców podczas załatwiania potrzeb fizjologicznych – powoduje zwężenie otworu, przez który wypływa mocz, przez co napletek napręża się i nadyma, a strumień moczu jest zmniejszony. Powodem do rozpoznania stulejki u chłopców mogą być ponadto nawracające stany zapalne układu moczowego oraz zaczerwienienie końcówki penisa.
Jak rozpoznać stulejkę u dorosłych?
Stulejka u dorosłych mężczyzn wiąże się zazwyczaj z brakiem rozpoznania w okresie dziecięcym lub błędnym leczeniem. Nazywana jest wtedy stulejką wrodzoną.
Stulejkę nabytą powoduje natomiast – w większości przypadków – przewlekłe zapalenie napletka. Problem ten pojawić może się u mężczyzn również na skutek nieodpowiedniej higieny prącia, niektórych chorób ogólnoustrojowych (nieleczona cukrzyca), urazów mechanicznych prącia oraz przewlekłego cewnikowania.
Gdy napletek można zsunąć jedynie do rowka zażołędziowego, mamy do czynienia z tak zwaną stulejką częściową. Jeśli natomiast nie można w ogóle zsunąć napletka z żołędzi penisa, diagnozowana jest stulejka całkowita. Zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku – próba zsunięcia napletka wiąże się z bólem i dyskomfortem.
Diagnoza: stulejka. Jaki lekarz może operować?
W przypadku podejrzenia stulejki wskazana jest wizyta lekarska i badanie fizykalne, podczas którego specjalista oceni morfologię napletka, szerokość pierścienia oraz stopień jego odprowadzalności.
Po zdiagnozowania stulejki, leczenie operacyjne przeprowadzane jest najczęściej przez lekarza urologa lub przez chirurga ogólnego. W naszej klinice zabiegi te wykonuje dr n. med Andrzej Kustra, który jest chirurgiem ogólnym, zajmuje się flebologią oraz medycyną estetyczną.
Jak leczyć stulejkę u dzieci i dorosłych?
Stulejka u dzieci może być leczona zarówno zachowawczo, jak i operacyjnie. Leczenie zachowawcze, czyli stosowanie miejscowo maści sterydowej przez okres około 4-6 tygodni, wprowadzane jest w przypadku niewielkiej stulejki, w początkowym stadium. Nie zawsze gwarantuje jednak pełne wyleczenie. Nieskuteczne leczenie zachowawcze, a także bardzo duże zwężenie napletka, znacząco utrudniające lub uniemożliwiające oddawanie moczu, są bezwzględnym wskazaniem do leczenia chirurgicznego.
Stulejka u dorosłych niemal w każdym przypadku leczona jest chirurgicznie: poprzez zastosowanie plastyki napletka lub obrzezanie.
Plastyka napletka wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym. Podczas trwającego około godziny zabiegu ujście otworu napletka poszerzane jest chirurgicznie. Lekarz wykonuje kilka niewielkich nacięć wzdłuż osi prącia, a następnie formuje napletek oraz zszywa poprzecznie skórę. Rozwiązanie to pozwala na zachowanie napletka, jednak liczyć należy się z możliwością nawrotu stulejki.
Całkowite wyleczenie stulejki gwarantuje jedynie obrzezanie (łac. circumcisio), czyli częściowe lub całkowite usunięcie napletka. Zabieg ten rekomendowany jest w przypadku znacznego zwężenia napletka. Podobnie jak plastyka napletka, obrzezanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, zazwyczaj w ramach jednodniowej hospitalizacji.
Lekarz wykonujący zabieg obrzezania wykonuje nacięcie w odcinku proksymalnym, czyli daleko od żołędzi lub też blisko korony żołędzi. Po częściowej resekcji, napletek częściowo przykrywa żołądź w stanie spoczynku. Po obrzezaniu całościowym – żołądź jest odsłonięta całkowicie.
Pielęgnacja po operacyjnym leczeniu stulejki
Okres rekonwalescencji po operacji stulejki trwa zazwyczaj około 4 tygodni. W tym czasie wskazane jest powstrzymywanie się od współżycia, unikanie intensywnego wysiłku fizycznego, dźwigania oraz gorących kąpieli i wizyt w saunie.
Bezpośrednio po zabiegu u pacjenta wystąpić może obrzęk pooperacyjny, dolegliwości bólowe oraz zaczerwienienia i krwawe podbiegnięcia. W przypadku pojawienia się tego rodzaju powikłań, wdrażane są leki przeciwbólowe dostępne bez recepty.
W pierwszych dniach po zabiegu zaleca się wymianę opatrunków na uniesionym do góry penisie. Rana pooperacyjna powinna być przemywana kilka razy dziennie. Wskazane jest także noszenie obcisłej bielizny i stosowanie plastra podtrzymującego opatrunek.
